...

آلودگی هوا یکی از مشکلات اساسی در کشور ما است که در برخی شهرها میزان این آلودگی بسیار زیاد است و یک خطر جدی برای سلامتی شهروندان محسوب می‌شود. مطابق با داده‌ها و اطلاعات اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) چهار مورد از شهرهای ایران در فهرست ده شهر آلوده جهان قرار دارند که در این میان شهر اهواز در جنوب کشور بیشترین میزان آلودگی را در بین آلوده ترین شهرهای ایران به خود اختصاص داده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه وضعیت آلودگی هوا در ایران و راه‌های کاهش اثرات آلودگی تا انتها همراه ما باشید.

 آلوده ترین شهر ایران

دلایل آلودگی هوا در شهرهای ایران

در حالت کلی زمانی که ذرات زیان‌آور زیادی وارد اتمسفر یا جو کره زمین شوند، آلودگی هوا به وجود می‌آید، اما دلایل دیگری نیز در آلودگی هوای شهرهای کشور دخیل هستند. ازجمله می‌توان موارد زیر را برشمرد.

  • تخریب محیط‌زیست (ازبین‌بردن جنگل‌ها)
  • تخریب منابع آبی کشور
  • استفاده از سوخت‌های فسیلی (بنزین)
  • آلاینده‌های ناشی از سوخت کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها
  • سوزاندن مازوت (نفت سوخت)
  • چشمه‌های تولید گردوخاک در کشورهای همسایه (عراق، سوریه و…)
  • حمل‌ونقل
  • سوزاندن زباله‌ها
  • برخی فعالیت‌های کشاورزی مثل استفاده از کودها و آفت‌کش‌های شیمیایی

ازآنجایی‌که دلایل آلودگی هوا بسیار کلی هستند، نمی‌توان یک راه‌حل قطعی برای ازبین‌بردن آلودگی هوا ارائه داد، اما اگر در آلوده ترین شهرهای ایران سکونت دارید، بهتر است برای کاهش اثرات آلودگی هوا و محافظت از سلامت خود و اطرافیانتان از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید تا حداقل در محیط کار یا خانه، هوای پاک و تمیزی را تنفس کنید.

شاخص آلایندگی هوا

به‌احتمال زیاد تاکنون چندین بار عبارت شاخص آلایندگی هوا را شنیده‌اید که هنگام اعلام میزان آلودگی هوا از آن استفاده می‌شود. شاید برایتان این سؤال ایجاد شده باشد که شاخص آلودگی هوا چیست؟ در واقع شاخص کیفیت هوا که با نام اختصاری (AQI) مطرح می‌شود، شاخصی است که توسط ارگان‌های دولتی ایجاد شده و اطلاعاتی درباره میزان آلودگی هوا که درحال حاضر تا چه اندازه آلوده است و پیش‌بینی می‌شود تا چه حد دیگری می‌تواند آلوده باشد، ارائه می‌دهد.

زمانی که شاخص آلودگی هوا افزایش پیدا کند به این معنی است که هوای موجود برای سلامت عموم افراد به‌خصوص سالمندان، کودکان، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و تنفسی و سایر بیماری‌ها خاص و… مضر است. در چنین شرایطی معمولاً سازمان‌های دولتی از طریق رسانه‌ها و سایر کانال‌های ارتباطی به مردم هشدار می‌دهند که از حضور غیرضروری در محیط بیرون و هوای آزاد بپرهیزند و در صورت حضور از ماسک مخصوص استفاده کنند.

سطوح مختلف شاخص آلودگی هوا به‌صورت پاک، سالم، ناسالم برای گروه‌های حساس، ناسالم، بسیار ناسالم و خطرناک است. در اکثر کشورها برای برآورد شاخص آلایندگی هوا معمولاً همه ذرات معلق در هوا سنجیده می‌شود.

وضعیت آلودگی هوا در ایران

رایج ترین آلاینده های در شهرهای آلوده ایران

در شهرهای آلوده ایران، رایج‌ترین آلاینده‌ها عبارت‌اند از:

  1. ذرات معلق PM2.5 وPM10: این ذرات کوچک که قطر آنها کمتر از ۲.۵ و ۱۰ میکرون است، از منابع مختلفی مانند احتراق سوخت‌های فسیلی، خودروها، صنایع و فعالیت‌های ساختمانی تولید می‌شوند؛ متاسفانه به ریه‌ها نفوذ کرده و باعث مشکلات تنفسی و قلبی می‌شوند
  2. دی‌اکسید نیتروژن(NO2): این گاز معمولاً از احتراق سوخت‌های فسیلی در خودروها و نیروگاه‌ها منتشر می‌شود. دی‌اکسید نیتروژن ریه‌ها را تحریک کرده و باعث تشدید بیماری‌های تنفسی می‌شود
  3. ازن سطح زمین(O3): حضور ازن در لایه‌های بالایی جو برای محافظت از زمین ضروری است؛ اما ازن سطح زمین (که به عنوان یک آلاینده در نظر گرفته می‌شود) از واکنش شیمیایی نور خورشید با آلاینده‌های دیگر مانند اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار تشکیل می‌شود. این گاز متاسفانه مشکلات تنفسی ایجاد می‌کند
  4. دی‌اکسید گوگرد(SO2): این گاز از سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند زغال‌سنگ و نفت و همچنین از فرایندهای صنعتی تولید می‌شود. دی‌اکسید گوگرد مشکلات تنفسی را ایجاد می‌کند و همچنین با آب واکنش داده و باران اسیدی تولید می‌شود
  5. مونوکسید کربن(CO): این گاز بی‌رنگ و بی‌بو عمدتاً از احتراق ناقص سوخت‌های فسیلی در خودروها، موتورسیکلت‌ها و دستگاه‌های گرمایشی تولید می‌شود. مونوکسید کربن به هموگلوبین خون متصل شده و انتقال اکسیژن را مختل می‌کند

این آلاینده‌ها از منابع مختلفی نظیر ترافیک شهری، فعالیت‌های صنعتی، نیروگاه‌های برق، و حتی سوختن مواد بیولوژیکی در شهرهای مختلف ایران تولید می‌شوند و در فصل‌های سرد سال، به دلیل پدیده وارونگی هوا، بیشتر در لایه‌های نزدیک به زمین تجمع پیدا می‌کنند.

آلوده ترین شهرهای کشور کدامند؟

برخی از کلان‌شهرهای ایران معمولاً هوای آلوده و نسبتاً ناسالمی دارند که دراین‌بین تهران، اهواز، اصفهان، زاهدان و کرج جزو ۵ شهر با هوای ناسالم ایران هستند. البته شهرهای دیگری مثل شیراز، خوزستان، مشهد، زابل و… نیز جزو شهرهایی هستند که گاهی اوقات شاخص آلودگی هوا در آنها زیاد گزارش شده است.

البته در کشور ما شهرهایی هم هستند که میزان آلودگی هوا در آنها در اکثر مواقع کم است و هوای نسبتاً تمیز و سالمی دارند که از جمله می‌توان تبریز، سنندج، اردبیل، نهاوند و… را نام برد.

درصورتی‌که محل زندگی شما شهرهایی با شاخص آلایندگی زیاد است توصیه می‌کنیم با خرید بهترین دستگاه‌های تصفیه هوا از جمله تصفیه هوا آلماپرایم، شیائومی، نئوتک، جی آ کوا، آی ایر و…، لذت تنفس هوای تصفیه شده و سالم را برای خود و اعضای خانواده‌تان به ارمغان بیاورید. در فراکالا امکان خرید این محصولات به صورت آنلاین فراهم شده است و شما می‌توانید از مشاوره خرید نیز استفاده کنید.

آلوده ترین شهرهای کشور

شاخص آلودگی هوا در تهران

شاخص آلودگی هوا در شهر تهران در اکثر مواقع زیاد است و به‌نوعی می‌توان گفت که آلوده‌ ترین شهر ایران نیز محسوب می‌شود. در زمان‌نگارش این مطلب شاخص آلودگی هوا برای تهران بیش‌ از ۱۷۰ برآورد شده است و هوای ناسالم و آلوده‌ای دارد. جمعیت زیاد و ترافیک بالا، کارخانه‌های متعدد در اطراف شهر و موارد دیگری ازاین‌قبیل در آلودگی هوای تهران نقش دارند. برای حفاظت از سلامت گروه‌های حساس که درگیر بیماری‌های قلبی یا تنفسی هستند، بهتر است از دستگاه تصفیه هوای بیمارستانی استفاده شود تا این افراد هوای سالمی دریافت کنند.

میانگین شاخص آلودگی هوا در اصفهان

اصفهان جزو کلانشرهای آلوده ایران است و در برخی روزهای سال شاخص آلودگی هوا در آن افزایش می‌یابد که همین مورد باعث می‌شود تا برای عموم مردم به‌ویژه سالمندان، کودکان و دیگر گروه‌های خاص ناسالم باشد. در حال حاضر در زمان‌نگارش این مطلب شاخص آلودگی هوا در اصفهان زیر ۱۰۰ و با عدد ۶۸ مشخص شده است که هوای نسبتاً سالمی محسوب می‌شود. البته شهرهای مختلف استان اصفهان و قسمت‌های مختلف آن با شاخص‌های آلودگی متفاوتی مشخص می‌شوند و ممکن است برخی قسمت‌ها و شهرهای آن هوای ناسالمی داشته باشند.

میانگین شاخص آلودگی هوا در مشهد

کلانشهر مشهد از دیگر شهرهای بزرگ و پرجمعیت کشور است که به علت ازدیاد خودروهای شخصی و ترافیک‌های زیاد گاهی اوقات شاخص آلودگی هوای بالایی را تجربه می‌کند و جزو شهرهای آلوده ایران محسوب می‌شود. به‌طوری که در روز گذشته با شاخص آلودگی هوای بیشتر از ۱۰۰ هوای ناسالم برای عموم مردم گزارش شده است. البته میزان آلودگی هوا در مناطق مختلف مشهد باهم متفاوت است.

میانگین شاخص آلودگی هوا در تبریز

شهر تبریز جزو شهرهای نسبتاً پربارش کشور است و هوای نسبتاً سالم و تمیزی دارد، اما ازآنجایی‌که جزو کلانشهرهای ایران است و ترافیک بالایی دارد همچنین وجود برخی کارخانهها در اطراف شهر باعث شده است تا بعضی مواقع شاخص آلودگی هوا در آن زیاد گزارش شود و هوا برای عموم مردم ناسالم و آلوده باشد. در حال حاضر شاخص آلودگی‌ هوا در قسمت‌های مختلف تبریز زیر ۱۰۰ گزارش شده است و هوای قابل‌قبول و به نسبت سالمی دارد.

میانگین شاخص آلودگی هوا در اهواز

همان‌طور که در ابتدا نیز اشاره کوتاهی داشتیم، اهواز در فهرست ۱۰ شهر آلوده جهان قرار داشته است و بیشتر روزهای سال هوای ناسالم و آلوده‎‌ای دارد. امروز در زمان‌نگارش این متن شاخص آلودگی هوای اهواز ۱۰۸ گزارش شده است و برای اکثر گروه‌ها ناسالم است. گروه‌های حساس نیاز به احتیاط بیشتری دارند تا از مضرات آلودگی هوا در امان بمانند.


بیشتر بخوانید: شاخص آلودگی هوا چیست؟


راهکارهای دولت برای مبارزه با آلودگی هوا

باتوجه‌به مشکل آلودگی هوای شهرهای کشور و اهمیت هوای سالم در سلامت افراد جامعه، دولت راهکارهایی برای مبارزه با آلودگی هوا ارائه داده است که مطابق با موارد زیر است.

  • افزایش استفاده از ظرفیت طبیعی انرژی‌های تجدیدپذیر
  • تألیف برنامه‌های مختلف به‌صورت کوتاه‌مدت و میان‌مدت
  • برگزاری برنامه‌های نمادین در هفته هوای پاک با مشارکت همه دستگاه‌ها
  • توجه به ارائه مستمر آموزش‌های شهروندی برای کاهش آلودگی هوا

در حالت کلی رفع مشکل آلودگی هوا نیاز به بودجه کلان و زیرساخت‌های بسیار زیادی دارد و تحقق این امر موضوعی بسیار پیچیده، زمان‌بر و سخت است. ازاین‌رو نمی‌توان انتظار داشت که در کوتاه‌مدت مشکل آلودگی هوا به‌صورت کلی و دائمی برطرف شود؛ به همین خاطر بهتر است روش‌های موقتی که در جهت کاهش آلودگی هوا بیان شده‌اند مثل استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی و… به کار گرفته شوند.

5 شهر با هوای ناسالم

روش هایی برای کاهش اثرات آلودگی هوای شهرها

ازآنجایی‌که مشکل آلودگی هوای شهرهای کشور یک مشکل جدی است و با سلامت افراد ارتباط دارد بهتر است برای کاهش اثرات آلودگی هوا از برخی راهکارها کمک گرفته شود تا اثرات آلودگی هوا تا حدودی کاهش یابد. به این منظور می‌توانید از راهکارهایی مثل‌زدن ماسک بهره بگیرید یا اینکه در شرایط ناسالم آب‌وهوایی در بیرون از محیط منزل تردد نکنید. مورد دیگر این است که در محیط خانه یا برخی مکان‌های عمومی از استعمال سیگار بپرهیزید. هشدارها و اطلاعیه‎‌های اعلام شده از سوی سازمان‌های دولتی را جدی بگیرید و در روزهای ناسالم از انجام هرگونه فعالیت غیرضروری و ورزش در هوای آزاد پرهیز کنید.

یکی دیگی از روش‌های مؤثر برای کاهش اثرات آلودگی هوا این است که از دستگاه‌های تصفیه هوا و تصفیه آب برای محیط کار و منزل خود استفاده کنید. این دستگاه‌ها نقش بسزایی در کاهش آلاینده‌ها و ذرات ریز موجود در هوا دارند و با تصفیه هوای منزل و محیط کار باعث می‌شوند شما هوای سالمی تنفس کنید.

اگر می‌خواهید دستگاه تصفیه هوا برای منزل خود تهیه کنید که در عین تصفیه و پاک‌سازی هوا از استانداردهای جهانی برخوردار باشد و هیچ گاز مضری تولید نکند، توصیه می‎‌کنیم به سایت فراکالا مراجعه کنید و متناسب با نیاز خود دستگاه تصفیه هوای مناسب برای محیط منزل یا محیط کار و اداره خود تهیه کنید. اهمیت استفاده از دستگاه تصفیه هوا برای گروه‎‌های حساس مثل سالمندان، بیماران خاص (قلبی عروقی، آسم و…) و کودکان ضرورت بیشتری دارد؛ چراکه این افراد در مقابل آلودگی هوا آسیب‌پذیرتر هستند.


بیشتر بخوانید: روش های رفع آلودگی هوای خانه


جمع‌بندی

وضعیت آلودگی هوا در ایران باعث شده است تا سلامت عمومی افراد جامعه درخطر باشد؛ ازاین‌رو بهتر است با رعایت برخی موارد کلی مثل استفاده از وسایل نقلیه عمومی، استفاده از وسایل بازیافتی، کاشت درخت، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کاهش استفاده از مواد شیمیایی مثل حشره‌کش‌ها، آفت‌کش‌ها و…، کاهش و حذف مصرف سیگار و موارد دیگری ازاین‌قبیل نقش کوچکی در کاهش آلودگی هوا داشته باشید.

اگر در شهرهای آلوده ایران سکونت دارید بهتر است از دستگاه تصفیه هوا در خانه و محیط کار خود استفاده کنید و در بیرون از محیط منزل از ماسک استفاده کنید. همچنین در صورت امکان از قرارگرفتن در هوای آلوده به‌خصوص زمانی که شاخص آلودگی هوا زیاد و هشدار هوای ناسالم گزارش شده است، اجتناب کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *