بیماری‌های مسری یکی از مهم‌ترین چالش‌های سلامتی بشریت در طول تاریخ بوده‌اند. این بیماری‌ها می‌توانند از طریق تماس مستقیم با فرد بیمار، تماس با سطوح آلوده یا حتی از طریق هوا منتقل شوند. یکی از راه‌های اصلی مقابله با بیماری‌های مسری، جلوگیری از انتشار آنها است. این امر می‌تواند از طریق فاصله‌گذاری فیزیکی یا ایزولاسیون انجام شود. ایزولاسیون به معنای جداسازی فرد بیمار از افراد سالم است. این کار می‌تواند از طریق قرار دادن بیمار در اتاقی مجزا یا استفاده از تجهیزات حفاظت فردی انجام شود. اتاق ایزوله، محیطی ویژه در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی است که برای مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری‌های عفونی استفاده می‌شود. این اتاق‌ها به گونه‌ای طراحی و تجهیز شده‌اند که از انتقال عوامل بیماری‌زا به سایر افراد و محیط جلوگیری کنند. در ادامه این مطلب قصد داریم توضیح بیشتری در مورد اینکه اتاق ایزوله چیست بدهیم و در خصوص ویژگی های اتاق ایزوله و تجهیزات مورد نیاز آن‌ها نیز اطلاعات کاملتری را دراختیارتان قرار دهیم.

اتاق ایزوله چیست

 اتاق ایزوله چیست؟

اتاق‌های ایزوله یک بخش حیاتی در ساختار بیمارستان است که به منظور ایزولاسیون بیماران مبتلا به انواع مختلف بیماری‌ها ایجاد شده است. در این ساختار از دستگاه تصفیه هوا بیمارستانی هم استفاده می شود. بسیاری از افرادی که به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند و اکثر آنها در دسته بیماران عفونی قرار دارند. این افراد ممکن است نا‌خواسته عفونت خود را به دیگر بیماران حساس و افراد دیگر در محیط بیمارستان منتقل کنند. به همین دلیل، وجود یک بخش مجهز با تهویه‌ای مناسب جهت جلوگیری از تماس بیماران عفونی با دیگر افراد و فضاهای بیمارستان ضروری است. این بخش به نام اتاق‌های ایزوله شناخته می‌شود که از هرگونه تبادل انرژی و جرمی جلوگیری می‌کنند.

تهویه مناسب این اتاق‌ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و طبق استاندارد جهانی ASHRAE 170 اجرا می‌شود. هدف این استاندارد، جلوگیری از گسترش و انتشار آلاینده‌ها و عفونت از طریق هواست. این تهویه مطابق با استانداردهای ASHRAE 170 طراحی شده است به منظور مقابله با خطر میکروارگانیسم‌های هوابرد و ایجاد یک محیط ایمن برای بیماران و پرسنل بیمارستان است. به این ترتیب، ایجاد اتاق‌های ایزوله با تهویه مطابق با استانداردهای ایمنی جهانی، گامی موثر در جلوگیری از انتقال بیماری‌ها و حفظ سلامت افراد در محیط بیمارستان محسوب می‌شود.

اتاق ایزوله برای کدام بیماران تعبیه شده؟

بیمارانی که در معرض خطر انتقال بیماری‌های عفونی به سایر بیماران، کارکنان بیمارستان یا بازدیدکنندگان هستند، در اتاق‌های ایزوله بستری می‌شوند. این بیماران ممکن است دارای بیماری‌های زیر باشند:

  • بیماری‌های تنفسی: مانند سل، ذات الریه، آبله مرغان، سرخک، آنفولانزا و بیماری‌های ویروس کرونا مانند کووید-۱۹
  • بیماری‌های خونی: مانند مننژیت، سپتیسمی و هپاتیت
  • بیماری‌های پوستی: مانند آبله مرغان، سرخک و زونا
  • بیماری‌های گوارشی: مانند وبا، حصبه و تب تیفوئید
  • بیماری‌های عفونی ناشی از تماس با حیوانات: مانند هاری، کزاز و جذام

همچنین، بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند بیماران مبتلا به سرطان، ایدز، یا سایر بیماری‌های مزمن، ممکن است در اتاق ایزوله بیمارستان بستری شوند تا از ابتلا به بیماری‌های عفونی محافظت شوند. لازم به ذکر است که در این اتاق تاثیر دستگاه تصفیه هوا بر آسم و این دست بیماری های تنفسی، بسیار حائز اهمیت است.

تجهیزات اتاق ایزوله

تجهیزات اتاق‌های ایزوله به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

  • تجهیزات اصلی که برای ایجاد و حفظ شرایط محیطی اتاق‌های ایزوله ضروری هستند.
  • تجهیزات جانبی که برای انجام فعالیت‌های مختلف در این اتاق‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بیشتر بخوانید: ویژگی های دستگاه تصفیه هوا بیمارستانی

تجهیزات اصلی اتاق‌های ایزوله

تجهیزات اصلی اتاق‌های ایزوله عبارت‌اند از:

  • سیستم تهویه مطبوع: سیستم تهویه مطبوع وظیفه تامین هوای تمیز و حذف هوای آلوده را بر عهده دارد. این سیستم معمولاً از فیلترهای هپا (HEPA) برای حذف ذرات معلق استفاده می‌کند
  • درب‌های اتاق ایزوله: درب‌های این اتاق‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که از ورود هوا و ذرات معلق از خارج به داخل اتاق جلوگیری کنند. این درب‌ها معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا شیشه‌های دو جداره هستند
  • پوشش‌های دیوار و کف: پوشش‌های دیوار و کف اتاق‌های ایزوله باید صاف و صیقلی باشند تا از تجمع ذرات معلق جلوگیری کنند. این پوشش‌ها معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا موادی با سطح صاف و صیقلی هستند
  • تجهیزات روشنایی: تجهیزات روشنایی اتاق‌های ایزوله باید به گونه‌ای طراحی شوند که از ایجاد گرد و غبار جلوگیری کنند. این تجهیزات معمولاً از لامپ‌های فلورسنت یا LED استفاده می‌کنند

بیشتر بخوانید: نحوه تست نشتی فیلتر هپا در دستگاه های تصفیه هوا

شرایط اتاق ایزوله

تجهیزات جانبی اتاق‌های ایزوله

تجهیزات جانبی اتاق‌های ایزوله عبارت‌اند از:

هودهای بیولوژیک: هودهای بیولوژیک برای انجام آزمایش‌های حساس در اتاق‌های ایزوله استفاده می‌شوند. این هود‌ها از ورود ذرات معلق و میکروارگانیسم‌ها به محیط آزمایش جلوگیری می‌کنند.

سیستم‌های ایرشاور: سیستم‌های ایرشاور برای شستشوی کارکنان و تجهیزاتی که وارد اتاق‌های ایزوله می‌شوند، استفاده می‌شود. این سیستم‌ها از ورود آلودگی به اتاق‌های ایزوله جلوگیری می‌کنند. می توان گفت این سیستم یکی از انواع دستگاه تصفیه هوا است جهت پاکیزه کردن هوا.

تجهیزات آزمایشگاهی: تجهیزات آزمایشگاهی که در اتاق‌های ایزوله استفاده می‌شوند باید کاملاً تمیز و استریل باشند. این تجهیزات معمولاً از جنس استیل ضد زنگ یا موادی با سطح صاف و صیقلی هستند.

تجهیزات تست و اعتبار دهی اتاق ایزوله

تجهیزات تست و اعتبار دهی اتاق‌های ایزوله برای بررسی عملکرد اتاق‌های ایزوله و اطمینان از اینکه شرایط اتاق ایزوله مطابق با استانداردهای مورد نظر است، استفاده می‌شوند. این تجهیزات شامل موارد زیر هستند:

  • دستگاه شمارش ذرات: دستگاه شمارش ذرات برای اندازه‌گیری تعداد ذرات معلق در هوا استفاده می‌شود
  • دستگاه تست نشتی فیلتر: دستگاه تست نشتی فیلتر برای بررسی نشتی فیلترهای هپا استفاده می‌شود
  • دستگاه تست اختلاف فشار: دستگاه تست اختلاف فشار برای بررسی اختلاف فشار بین هوای داخل و خارج اتاق‌های ایزوله استفاده می‌شود
  • دستگاه تست دما و رطوبت: دستگاه تست دما و رطوبت برای بررسی دما و رطوبت هوای داخل اتاق‌های ایزوله استفاده می‌شود
  • دستگاه تست نمونه برداری میکروبی: دستگاه تست نمونه برداری میکروبی برای بررسی میزان ذرات میکروبی در هوا و سطح تجهیزات اتاق‌های ایزوله استفاده می‌شود

انتخاب و نصب تجهیزات اتاق‌های ایزوله باید با دقت و توجه ویژه انجام شود تا شرایط محیطی اتاق مطابق با استانداردهای مورد نظر باشد.

این مقاله را از دست ندهید: سیستم تهویه هوای بیمارستانی چیست؟

انواع اتاق ایزوله

اتاق‌های ایزوله یا اتاق‌های تمیز (Clean Room) محیط‌هایی هستند که به دقت کنترل شده و عاری از ذرات معلق و میکروارگانیسم‌ها هستند. این اتاق‌ها در بیمارستان‌ها برای کنترل عفونت و جلوگیری از انتقال آن از بیمار به سایر افراد مانند کادر درمان، سایر بیماران و حتی عیادت‌کنندگان کاربرد دارند. در بیمارستان‌ها دو نوع اتاق ایزوله وجود دارد:

اتاق ایزوله تنفسی (Airborne Isolation Room)

این اتاق‌ها برای جداسازی بیمارانی است که ارگانیسم‌های آلوده کننده آنها از طریق قطرات ریز کمتر از ۵ میکرون منتشر می‌شوند. این قطرات ریز می‌توانند از طریق سرفه، عطسه، صحبت کردن، یا حتی تنفس بیمار منتشر شوند. اتاق‌های ایزوله تنفسی باید دارای شرایط زیر باشند:

  • فشار منفی: فشار هوای داخل اتاق باید کمتر از فشار هوای خارج از اتاق باشد. این امر باعث می‌شود که هوای آلوده از اتاق خارج شود و هوای تمیز وارد اتاق شود
  • تعویض هوای مکرر: هوای اتاق باید به طور مکرر تعویض شود. این امر به کاهش غلظت ذرات آلوده در هوا کمک می‌کند
  • فیلتراسیون هوا: هوای ورودی به اتاق باید از فیلتر هپا (HEPA) عبور کند. این فیلترها می‌توانند ذرات معلق با اندازه تا ۰.۳ میکرون را حذف کنند

اتاق ایزوله عفونی

اتاق ایزوله محیطی (Protective Environment Room)

این اتاق‌ها برای جداسازی بیمارانی است که سیستم ایمنی ضعیفی دارند. این بیماران در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت هستند. اتاق‌های ایزوله محیطی باید دارای شرایط زیر باشند:

  • فشار مثبت: فشار هوای داخل اتاق باید بیشتر از فشار هوای خارج از اتاق باشد. این امر باعث می‌شود که هوای آلوده از خارج اتاق وارد اتاق نشود
  • فیلتراسیون هوا: هوای ورودی به اتاق باید از فیلترهای هپا (HEPA) عبور کند. این فیلترها می‌توانند ذرات معلق با اندازه تا ۰.۳ میکرون را حذف کنند

بیشتر بخوانید: اتاق تمیز چیست و چه تجهیزاتی دارد؟

نحوه تهویه هوا در اتاق های ایزوله

یکی از مهم‌ترین عوامل در طراحی و اجرای اتاق‌های ایزوله، سیستم تهویه آن‌ها است. سیستم تهویه اتاق ایزوله عفونی باید به گونه‌ای باشد که از انتقال عفونت از بیمار به سایر افراد جلوگیری کند. در اتاق‌های ایزوله تنفسی، فشار هوای داخل اتاق باید کمتر از فشار هوای خارج از اتاق باشد. این امر باعث می‌شود که هوای آلوده از اتاق خارج شود و هوای تمیز وارد اتاق شود. برای ایجاد فشار منفی در اتاق‌های ایزوله تنفسی، از یک سیستم مکنده استفاده می‌شود. این سیستم باید بتواند حداقل ۱۲ بار در ساعت هوای اتاق را تعویض کند.

در اتاق‌های ایزوله محیطی، فشار هوای داخل اتاق باید بیشتر از فشار هوای خارج از اتاق باشد. این امر باعث می‌شود که هوای آلوده از خارج اتاق وارد اتاق نشود. برای ایجاد فشار مثبت در اتاق‌های ایزوله محیطی، از یک سیستم مولد هوای پاک استفاده می‌شود. این سیستم باید بتواند حداقل ۱۲ بار در ساعت هوای اتاق را تعویض کند.

در اتاق‌های ایزوله ترکیبی، باید ملاحظات مربوط به هر دو نوع اتاق ایزوله تنفسی و محیطی را در نظر گرفت. در این نوع اتاق‌ها، فشار هوای داخل اتاق باید کمی کمتر از فشار هوای خارج از اتاق باشد. در تمام اتاق‌های ایزوله، از فیلترهای هپا برای حذف ذرات معلق در هوا استفاده می‌شود. فیلترهای هپا می‌توانند ذرات معلق با اندازه تا ۰.۳ میکرون را حذف کنند.

جمع‌بندی

اتاق‌های ایزوله در بیمارستان یک بخش حیاتی است که برای ایزولاسیون بیماران مبتلا به بیماری‌های مختلف ایجاد شده است. این اتاق‌ها با هدف جلوگیری از انتقال عفونت به دیگر بیماران و افراد در محیط بیمارستان طراحی شده‌اند. تهویه این اتاق‌ها بسیار مهم است و باید طبق استانداردهای جهانی مانند ASHRAE 170 اجرا شود تا جلوگیری از گسترش آلاینده‌ها و عفونت از طریق هوا را تضمین کند.

تجهیزات اتاق ایزوله شامل تهویه مناسب، سیستم فیلتراسیون هوا، درب و پنجره مناسب و تجهیزات حفاظتی برای پرسنل می‌شود. استفاده از این تجهیزات باعث می‌شود که این اتاق‌ها به‌طور کامل از بیرون جدا شده و محیطی امن برای بیمار و پرسنل بیمارستان فراهم شود. این تجهیزات به عنوان یک سیستم جامع که هدفش جلوگیری از انتقال بیماری‌ها و حفظ سلامت افراد است، نقش بسیار مهمی در بهبود ایمنی و بهداشت در بیمارستان دارند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *