یکی از مهم‌ترین اجزای دستگاه‌های تصفیه هوا که به حذف آلاینده‌ها و ذرات معلق می‌پردازند، فیلترها هستند که روی قدرت و اثرگذاری دستگاه، تاثیر می‌گذارند. یکی از محبوب‌ترین فیلترها، هپا است. فیلترهای هپا برای جلوگیری از ورود آلاینده‌ها و ذرات مضر به محیط‌های حساس مانند اتاق‌های عمل، آزمایشگاه‌ها، مراکز درمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این فیلترها با جذب یا حذف ذرات، هوای محیط را تصفیه می‌کنند. اما فیلترهای هپا نیز مانند هر وسیله دیگری ممکن است دچار نشتی شوند. نشتی فیلتر می‌تواند باعث ورود آلاینده‌ها به محیط و کاهش کارایی سیستم شود. در ادامه این مطلب به بررسی علل و نحوه تست نشتی فیلتر هپا می‌پردازیم.
علل نشتی فیلترهای هپا
فیلترهای هپا یکی از مهم ترین انواع فیلتر تصفیه هوا هستند که در تصفیه هوا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصولات قادر به جذب ذرات معلق در هوا با اندازه ۰.۳ میکرون یا بیشتر هستند. نشتی فیلترهای هپا می‌تواند باعث کاهش کارایی این فیلترها و در نتیجه کاهش کیفیت هوای خروجی از دستگاه تصفیه هوا شود.
دلایل مختلفی می‌تواند باعث نشتی این فیلترها شود. برخی از این دلایل عبارت‌اند از:
- خرابی در اتصالات: اتصالات فیلتر باید به‌درستی انجام شوند تا از بروز مشکل جلوگیری شود. در صورت خرابی در اتصالات، هوا ممکن است از اطراف نشت کند
- فشار زیاد هوا: فشار زیاد هوا می‌تواند باعث آسیب‌دیدن فیلتر شود؛ بنابراین، فشار آب ورودی به دستگاه تصفیه هوا باید در حد استاندارد باشد
- شکستگی یا ترک‌خوردگی فیلتر: شکستگی یا ترک‌خوردگی فیلتر باعث مشکل می‌شود. با آزمون نشتی فیلتر هپا، می‌توانید علت اصلی این مشکل را به‌راحتی پیدا کنید
نشانه های نشت از فیلتر هوای هپا
خرابی فیلتر هپا می‌تواند باعث ورود ذرات آلوده به محیط شود و مشکلاتی برای سلامتی ایجاد کند. برخی از نشانه‌های نشتی فیلتر هپا عبارت‌اند از:
- کاهش کارایی دستگاه تصفیه هوا: اگر دستگاه تصفیه هوا شما به‌درستی کار نمی‌کند و از آلودگی محیط نمی‌کاهد، ممکن است فیلتر آن دچار نشتی شده باشد
- وجود ذرات آلوده در محیط: اگر در محیطی که از فیلتر هپا استفاده می‌شود، ذرات آلوده مانند گردوغبار، دود یا مو مشاهده می‌کنید، نشانه نشتی فیلتر است
- افزایش علائم آلرژی یا آسم: اگر درگیر آلرژی یا آسم رنج هستید و پس از استفاده از دستگاه تصفیه هوا، علائم شما تشدید شد، علامت مشکل است
علاوه بر این، می‌توانید با بررسی ظاهر فیلتر نیز متوجه مشکل آن شوید. اگر آن دچار پارگی یا ترک شده باشد، یا مهروموم اطراف آن شل شده باشد، پس احتمال مشکل بالاست.
خرید دستگاه تصفیه هوا جی پلاس با گارانتی و قیمت مناسب
انواع روش های تشخیص نشت فیلتر هپا
فیلترهای HEPA به دلیل توانایی خود در حذف ذرات بسیار ریز، کاربردهای بسیاری در فضاهای مختلف دارد، مانند اتاق‌های تمیز، آزمایشگاه‌ها، صنایع غذایی و دارویی و غیره. برای اطمینان از عملکرد صحیح این فیلترها، انجام تست نشت فیلتر هپا ضروری است.
تست اینتگریتی
تست اینتگریتی (Integrity Testing) یکی از رایج ترین روش های تشخیص نشت فیلتر هپا است. در این روش، با استفاده از یک منبع ذرات مانند DOP (Di-Octyl Phthalate)، ذرات معلقی در هوا ایجاد می‌شود. سپس، از طریق یک فوتومتر آئروسل، غلظت ذرات در سمت ورودی و خروجی فیلتر اندازه‌گیری می‌شود. اگر غلظت ذرات در سمت خروجی بیش از یک حد مشخص باشد، نشان دهنده وجود نشت در فیلتر است.
اسکن برای پیداکردن نشت فیلتر هپا
در این روش، از یک پروب دستی یا یک دوربین با قابلیت اسکن، برای تست نشتی فیلتر هپا استفاده می‌شود. نقاط نشت ممکن است به دلیل پارگی، سوراخ یا آسیب به مهروموم فیلتر ایجاد شده باشند.
تست‌های تکمیلی
علاوه بر روش‌های ذکر شده، ممکن است از تست‌های تکمیلی دیگری نیز برای تشخیص نشت از فیلتر هپا استفاده شود. این روش‌ها عبارت‌اند از:
- تست کارایی کامل (Full Efficiency Test): در این تست، عملکرد فیلتر در حذف ذرات با اندازه‌های مختلف اندازه‌گیری می‌شود
- آزمایش گاز خارجی (External Gas Test): در این آزمون، یک گاز خارجی مانند هیدروژن یا هلیوم به سمت فیلتر دمیده می‌شود. سپس، از طریق یک آشکارساز گاز، میزان نشت از اندازه‌گیری می‌شود
انتخاب روش مناسب
روش مناسب تست رفع نشتی فیلتر هوای هپا به عوامل مختلفی مانند نوع فیلتر، کاربرد و دقت مورد نیاز بستگی دارد. به‌طورکلی، تست اینتگریتی روشی سریع و دقیق برای تشخیص نشت است. بااین‌حال، ممکن است برای یافتن نقاط نشت کوچک‌تر، نیاز به استفاده از روش‌های اسکن یا تست‌های تکمیلی باشد. برای اطمینان از دقت نتایج تست نشت فیلتر هپا، باید نکات زیر را رعایت کرد:
- فیلتر باید قبل از انجام تست، به طور صحیح نصب شده باشد
- منبع ذرات باید دارای غلظت مشخص و پایداری باشد
- تجهیزات تست باید از دقت کافی برخوردار باشند
- تست باید توسط یک فرد آموزش‌دیده انجام شود
بیشتر بخوانید: تفاوت فیلتر هپا و فیلتر اولپا چیست؟
مراحل انجام تست نشتی فیلتر هپا
مراحل انجام تست نشتی فیلتر هپا و تجهیزات مورد نیاز به‌این‌ترتیب است:
تجهیزات:
- دستگاه DOP (دستگاه تولید ذرات روغن پراکنده)
- شمارشگر ذرات (Particle Counter)
- تجهیزات ایمنی فردی (PPE)، مانند ماسک، عینک ایمنی و دستکش
مرحله ۱: آماده سازی
- دستگاه DOP را روشن کنید و اجازه دهید تا به دمای کار خود برسد
- شمارنده ذرات را روشن کنید و آن را تنظیم کنید تا ذرات روغن پراکنده را در اندازه ۰.۳ میکرون اندازه‌گیری کند
- اتاق تمیز را تخلیه کنید و تمام تجهیزات و موادی را که می‌توانند در آزمایش اختلال ایجاد کنند، از آن خارج کنید
مرحله ۲: تولید ذرات روغن پراکنده
- دستگاه DOP را تنظیم کنید تا ذرات روغن پراکنده با غلظت ۱۰۰۰۰ ذره در متر مکعب تولید کند
- در این مرحله از تست نشتی فیلتر هپا ذرات روغن پراکنده را به سمت فیلتر هدایت کنید
مرحله ۳: اندازه‌گیری غلظت ذرات
- شمارنده ذرات را در سمت خروجی فیلتر قرار دهید
- غلظت ذرات روغن پراکنده را در سمت خروجی فیلتر اندازه‌گیری کنید
مرحله ۴: ارزیابی نتایج
- اگر غلظت ذرات روغن پراکنده در سمت خروجی فیلتر بیش از ۱۰۰ ذره در متر مکعب باشد، این نشان‌دهنده وجود نشتی در فیلتر است. اگر آزمایش نشتی فیلتر هپا نشان‌دهنده وجود مشکل باشد، باید آن را تعویض یا تعمیر کنید. انجام این کار باید دراسرع‌وقت صورت بگیرد تا از ورود ذرات معلق به محیط اتاق تمیز جلوگیری شود
نکات ایمنی که باید رعایت کنید عبارت‌اند از:
- هنگام انجام تست نشتی فیلتر هپا، حتماً از تجهیزات ایمنی فردی استفاده کنید
- از تماس مستقیم با ذرات روغن پراکنده خودداری کنید
- در صورت تماس با ذرات روغن پراکنده، ناحیه تماس را با آب و صابون بشویید
این مقاله را از دست ندهید: آشنایی با بهترین دستگاه تصفیه هوا و ویژگی های آن ها
در صورت نشتی فیلتر هپا چه باید کرد؟
در صورت نشتی فیلتر هپا، اقدامات زیر باید انجام شود:
- محل را مشخص کنید. می‌توان از روش‌های مختلفی برای تشخیص نشتی فیلتر هپا استفاده کرد. یکی از روش‌های رایج استفاده از ژنراتور ذرات پراکنده (DOP) است. در این روش، ذرات کوچکی از یک ماده خاص در هوا منتشر می‌شوند. اگر فیلتر مشکل داشته باشد، این ذرات می‌توانند از فیلتر عبور کرده و در محیط آزاد شوند
- محل نشتی را تعمیر یا تعویض کنید. اگر کوچک باشد، ممکن است بتوان آن را با استفاده از چسب یا سایر مواد مناسب تعمیر کرد. درصورتی‌که بزرگ باشد، ممکن است لازم باشد فیلتر تعویض شود
- سیستم تهویه‌مطبوع را خاموش کنید. تا زمانی که نشتی فیلتر برطرف نشده است، باید سیستم تهویه‌مطبوع را خاموش کنید. این کار از انتشار ذرات آلوده به محیط جلوگیری می‌کند
- محل نشتی را تمیز کنید. پس از برطرف‌شدن آن، باید محل را تمیز کنید تا از تجمع ذرات آلوده جلوگیری شود
- در صورت مثبت‌بودن تست نشتی فیلتر هپا، باید اقدامات لازم برای رفع و جلوگیری از انتشار ذرات آلوده انجام شود. در صورت عدم رفع مشکل، کیفیت هوا کاهش‌یافته و ممکن است مشکلات بهداشتی ایجاد شود
در ادامه چند نکته برای جلوگیری از نشتی فیلتر هپا را بررسی می‌کنیم:
- فیلتر را طبق دستورالعمل سازنده تعویض کنید
- هنگام نصب، از ابزارها و روش‌های مناسب استفاده کنید
- فیلترها را در محیط خشک و تمیز نگهداری کنید
جمع بندی
در این مقاله به معرفی روش های تست نشتی فیلتر هپا پرداختیم، علل این مشکل را بررسی کردیم و راه‌حل‌های آن را با شما در میان گذاشتیم. در صورت بروز هرگونه مشکل می‌توانید از این راهنما استفاده کنید. همچنین برای خرید و تعویض فیلتر می‌توانید روی کمک کارشناسان ما در تیم فراکالا حساب کنید.
