گروه های سنی حساس کدامند؟

آلودگی‌ هوا از مشکلات رایج شهرهای بزرگ و صنعتی است. اگر بخواهید از امکانات رفاهی، خدمات بهداشتی، دسترسی‌های بهتر به خدمات اجتماعی و … استفاده کنید، ناگزیرید با این مشکل کلان‌شهرها نیز کنار بیاید. آلودگی هوا در واقع به آلودگی محیط داخی یا خارجی گویند که توسط هر عامل شیمیایی، فیزیکی یا بیولوژیکی که ویژگی‌های طبیعی جو را تغییر می‌دهد. وسایل احتراق خانگی، وسایل نقلیه موتوری، تاسیسات صنعتی و … منابع رایج آلودگی هوا هستند.

آلایندههای مهم بهداشت عمومی شامل ذرات معلق، مونوکسید کربن، ازن، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد است. آلودگی هوا و شرایط ناسالم محیطی می‌تواند بر سلامتی افراد تأثیرات مختلفی داشته باشد. گروه‌های سنی خاصی که به آنها گروه سنی حساس هم گفته می‌شود مانند کودکان، سالمندان، و افرادی با بیماری‌های زمینه‌ای، نسبت به سایرین در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

در این مقاله، به بررسی گروه‌ های سنی حساس و تاثیرات آلودگی هوا بر هر یک می‌پردازیم و همچنین نکاتی را برای مراقبت از این گروه‌ها در شرایط ناسالم ارائه می‌دهیم.

طبقه‌ بندی سنی از نظر سازمان جهانی بهداشت

سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای درک بهتر نیازهای بهداشتی و ارائه راهکارهای مناسب برای هر گروه، افراد را به گروه‌های سنی مختلفی تقسیم کرده است. این تقسیم‌بندی‌ها، بر اساس ویژگی‌های فیزیولوژیکی و رشد هر فرد انجام شده است و به بهبود رفاه و سلامت افراد در هر مرحله از زندگی کمک می‌کند. بیایید با طبقه بندی گروه های سنی سازمان بهداشت جهانی بیشتر آشنا شویم.

نوزادان و کودکان (۰ تا ۴ سال)

نوزادان و کودکان کم‌سن از حساس‌ترین گروه‌های سنی به‌شمار می‌روند. آن‌ها به دلیل سیستم ایمنی ضعیف و دستگاه تنفسی در حال رشد، نسبت به آلودگی هوا بسیار آسیب‌پذیرتر هستند. تماس با آلودگی هوا در این سنین می‌تواند مشکلاتی مانند عفونت‌های تنفسی، آلرژی‌ها، و حتی آسم را در پی داشته باشد. از آنجایی که ریه‌های آن‌ها هنوز به طور کامل رشد نکرده، آلاینده‌ها به راحتی می‌توانند وارد بدنشان شوند و به سلامت عمومی آن‌ها آسیب بزنند.

اگر به تازگی صاحب فرزند شده‌اید و نگران ریه‌های حساس نوازد و مادرش هستید؛ خرید دستگاه تصفیه هوا خانگی می‌تواند راهکاری موثر برای کاهش آلودگی داخل خانه باشند. این دستگاه‌ها با حذف ذرات آلاینده و ترکیبات مضر، هوای تمیزی را در فضای داخلی فراهم می‌کنند و به سلامت افراد حساس کمک می‌کنند تا در شرایط بحرانی هوای پاکی برای تنفس داشته باشند.

کودکان و نوجوانان (۵ تا ۱۹ سال)

در این سنین، کودکان و نوجوانان در حال رشد هستند و فعالیت‌های جسمانی بیشتری دارند. اگرچه نسبت به گروه قبلی مقاوم‌تر هستند اما قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آلودگی هوا می‌تواند همچنان عملکرد ریه‌ها و رشد آن‌ها را مختل کند. همچنین، آلودگی هوا ممکن است زمینه‌ساز بیماری‌های مزمنی چون برونشیت و آسم در سال‌های آتی زندگی‌شان شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که کودکان و نوجوانان در روزهایی که سطح آلودگی هوا بالا است، فعالیت‌های بیرون از خانه را محدود کنند.

بزرگسالان جوان (۲۰ تا ۳۹ سال)

این گروه سنی به لحاظ فیزیولوژیکی وضعیت بهتری دارند و کمتر در معرض خطرات جدی ناشی از آلودگی هوا هستند. اما در صورتی که در محیط‌های بسیار آلوده زندگی یا کار کنند، ممکن است با مشکلاتی در سیستم تنفسی و قلبی مواجه شوند. این مشکلات به‌مرور زمان بروز می‌کنند و اثرات آن‌ها به سادگی قابل مشاهده نیست، ولی تاثیرات بلندمدت آن همچنان قابل‌توجه است. خرید دستگاه تصفیه هوا نئوتک و دیگر برندهای مطرح عرضه‌کننده محصولات تصفیه هوا از جمله شیائومی، آلما پرایم و… می‌تواند به خانواده‌ها و افرادی که عضو حساس در منزل دارند کمک کند تا با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته این دستگاه، آلودگی هوا را تا حد زیادی کاهش دهند و از سلامت عزیزانشان محافظت کنند.

بزرگسالان میانسال (۴۰ تا ۶۴ سال)

با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن ضعیف‌تر و دستگاه تنفسی حساس‌تر می‌شود. افراد میانسال بیشتر در معرض مشکلات ناشی از آلودگی هوا قرار دارند و ممکن است دچار بیماری‌های تنفسی و حتی قلبی شوند. در این سنین، محافظت از خود در برابر آلودگی هوا اهمیت زیادی پیدا می‌کند تا به حفظ سلامتی در سنین بالاتر کمک کند.

سالمندان (۶۵ سال به بالا)

سالمندان از جمله آسیب‌پذیرترین گروه‌ های سنی بهداشت به حساب می‌آیند. سیستم ایمنی و دستگاه تنفسی آن‌ها به دلیل افزایش سن ضعیف‌تر شده و احتمال بروز بیماری‌های مزمن در این گروه بیشتر است. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا می‌تواند باعث تشدید بیماری‌های قلبی، تنفسی و حتی افزایش مرگ و میر در این گروه سنی شود. به سالمندان توصیه می‌شود که در روزهای آلوده از خانه خارج نشوند و در فضاهای تمیز و با هوای مناسب بمانند. خرید فیلتر تصفیه هوا و تعویض به‌موقع آن نیز می‌تواند در بهبود عملکرد دستگاه و کیفیت هوای داخلی بسیار مؤثر باشد و به کاهش سطح آلودگی و محافظت از سلامتی افراد حساس کمک کند.

معرفی گروه‌ های سنی حساس به آلودگی هوا

در حال حاضر، چندین گروه سنی هستند که به دلیل شرایط بدنی و ویژگی‌های فیزیولوژیکی‌شان نسبت به آلودگی هوا حساس‌ترند. این گروه‌ها شامل کودکان زیر ۵ سال، نوجوانان، سالمندان و افرادی با بیماری‌های مزمن می‌شوند. این افراد نیاز دارند که در روزهایی که سطح آلودگی هوا بالاست، در فضای باز کمتر حضور داشته باشند و از روش‌های مختلفی برای حفاظت از سلامتی خود استفاده کنند.

تاثیر آلودگی هوا روی گروه‌ های سنی حساس جامعه

آلودگی هوا بر گروه‌ های سنی حساس جامعه تأثیرات گسترده‌ای دارد. هر گروه سنی نسبت به مقاومت بدنی خود می‌تواند دچار مشکلات مختلفی از جمله مشکلات تنفسی، کاهش عملکرد ایمنی و تشدید بیماری‌های مزمن شود. برخی از شایع‌ترین این اثرات در گروه های سنی از نظر شرایط آلودگی هوا شامل موارد زیر است:

• کودکان: کودکان نسبت به بزرگسالان آسیب‌پذیری بیشتری در برابر آلودگی دارند. آلودگی هوا می‌تواند رشد ریه‌ها و سیستم تنفسی آن‌ها را مختل کند و منجر به بیماری‌هایی مانند آسم، برونشیت و عفونت‌های تنفسی شود. این تاثیرات بلندمدت بوده و ممکن است حتی در بزرگسالی آن‌ها را درگیر کند.
• نوجوانان: در سنین نوجوانی، بدن همچنان در حال تکامل است و آلودگی هوا می‌تواند بر رشد و سلامت عمومی تاثیر منفی بگذارد. نوجوانانی که در محیط‌های آلوده زندگی می‌کنند، ممکن است در آینده با مشکلات ریوی و قلبی مواجه شوند.
• سالمندان: سالمندان از دیگر گروه‌های حساس هستند. با بالا رفتن سن، قدرت دفاعی بدن کاهش می‌یابد و قرار گرفتن در معرض آلودگی می‌تواند به تشدید بیماری‌های قلبی و ریوی منجر شود. همچنین آلودگی هوا باعث افزایش خطر مرگ و میر در میان سالمندان می‌شود.
• بیماران با مشکلات مزمن: افرادی که بیماری‌های مزمنی مثل آسم، دیابت، بیماری‌های قلبی و ریوی دارند، در مواجهه با آلودگی هوا آسیب بیشتری می‌بینند. این شرایط می‌تواند بیماری‌های آن‌ها را تشدید کند و حتی نیاز به بستری شدن را افزایش دهد.

این تاثیرات به خوبی نشان می‌دهند که افراد حساس باید در روزهایی که سطح آلودگی بالاست، از حضور در فضاهای باز و آلوده خودداری کنند و در محیط‌های پاکیزه بمانند.

در چه شرایطی گروه‌ های سنی حساس نباید از خانه خارج شوند؟

شاخص کیفیت هوا (AQI) ابزاری است که میزان آلودگی هوا را نشان می‌دهد و به ما کمک می‌کند تا بدانیم در چه سطحی از آلودگی، نیاز به محدودیت در فعالیت‌های بیرونی وجود دارد. در شرایطی که شاخص کیفیت هوا بالا و خطرناک می‌شود، گروه‌های حساس باید از خروج از خانه اجتناب کنند. به طور کلی شرایط گروه های سنی برای وضعیت سلامت هوا به شرح زیر است:

1. هوای ناسالم برای گروه‌های حساس (AQI 101-150): در این سطح، بهتر است کودکان، سالمندان و افرادی که بیماری‌های مزمن دارند از فعالیت‌های طولانی‌مدت در فضای باز خودداری کنند.
2. هوای ناسالم (AQI 151-200): در این سطح، به تمام افراد حساس توصیه می‌شود که از خانه خارج نشوند و از انجام فعالیت‌های بدنی در فضاهای باز پرهیز کنند.
3. هوای بسیار ناسالم (AQI 201-300): تمامی افراد و به ویژه گروه‌های حساس باید در این سطح از آلودگی در خانه بمانند.
4. هوای خطرناک (AQI 301-500): این بالاترین سطح آلودگی است که حتی برای افراد عادی هم خطرناک است. در این سطح، خروج از خانه برای همه افراد توصیه نمی‌شود.

در شرایطی که آلودگی هوا بسیار بالا باشد، می‌توان از دستگاه‌های تصفیه هوا برای بهبود کیفیت هوای داخلی استفاده کرد. این دستگاه‌ها به طور موثری آلودگی را کاهش می‌دهند و محیطی سالم‌تر برای افراد حساس فراهم می‌کنند.

جدول زیر به طور خلاصه شرایط خاص هر شاخص کیفیت را نشان می‌دهد:

جمع‌بندی

زندگی مدرن و ماشینی در کنار تمامی مزایا و راحتی‌هایی که به‌ همراه داشته است، معضلات اجتناب‌ناپذیری نیز ایجاد کرده است. یکی از این مشکلات بسیار جدی آلودگی هوا است که تهدیدی مرگ‌بار برای سلامت گروه‌ های سنی حساس جامعه به شمار می‌آید. کودکان، سالمندان و افرادی که بیماری‌های مزمن دارند، بیشتر در معرض خطرات ناشی از آلودگی قرار دارند و به مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارند.

استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا در خانه، رعایت محدودیت‌های تردد در روزهای آلوده و توجه به شاخص کیفیت هوا می‌تواند به این افراد کمک کند تا از خود در برابر آسیب‌های ناشی از آلودگی محافظت کنند. با رعایت این توصیه‌ها، می‌توان محیطی امن‌تر برای زندگی فراهم کرد و از سلامتی عزیزانمان در برابر خطرات آلودگی هوا محافظت کرد.