رطوبت بیش از حد مشکلی است که در اکثر خانه‌ها وجود دارد و گاهی اوقات با ایجاد کپک، زنگ‌زدگی و… می‌تواند به ساختار خانه شما آسیب برساند. طبق تحقیقات، سطوح رطوبت ۷۰ درصد یا بیشتر ممکن است آسیب قابل‌توجهی به خانه‌ها وارد کند و اگر رطوبت بیش از حد بالا رفت، بهترین راهکار، کاهش رطوبت است.
مؤثرترین روش کاهش رطوبت خانه، استفاده از یک دستگاه رطوبت‌گیر خوب است، اما جایگزین‌های طبیعی نیز وجود دارد که می‌توانند به‌صورت طبیعی و بدون استفاده از مواد شیمیایی، رطوبت محیط خانه را کنترل کنند. در این مقاله، به توضیح شیوه رطوبت زدایی طبیعی از جمله استفاده از گیاهان خانگی، تهویه مناسب، استفاده از مواد خشک‌کننده طبیعی و… می‌پردازیم تا بیاموزید که چگونه با استفاده از رطوبت گیر طبیعی مانند زغال و سیلیکاژل، رطوبت‌زدایی کنید.
مشکلات ناشی از رطوبت در خانه
رطوبت نسبی داخل معمولاً بیشتر از رطوبت نسبی بیرون است که بیشتر به دلیل فعالیت‌های داخل ساختمان مانند شستشو، پخت‌وپز، حمام‌کردن و… اتفاق می‌افتد. این شرایط می‌تواند شرایط زندگی را ناخوشایند کند و در طولانی‌مدت باعث آسیب به خانه شود. از جمله مشکلات ناشی از رطوبت در خانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
رشد کپک و قارچ
وقتی که رطوبت به سطوح مختلف خانه نفوذ می‌کند، شرایط را برای رشد قارچ‌ها و کپک‌ها در دیوارها، سقف‌ها و سایر سطوح خانه فراهم می‌کند. این مواد نه‌تنها به زیبایی ظاهر خانه آسیب می‌رسانند، بلکه ممکن است منجر به ایجاد بوهای نامطبوع و حساسیت‌های تنفسی شوند.
آسیب رسیدن به وسایل منزل
وقتی که محیط داخلی خانه رطوبت زیادی داشته باشد، وسایل فلزی ممکن است زنگ بزنند. وسایل چوبی ممکن است تا حدودی خراب شوند یا ترک بردارند. همچنین، رطوبت می‌تواند باعث ترکیدگی و آب کشیدگی دیوارها و… شود. این امر ممکن است به طراحی و ظاهر زیبای خانه آسیب برساند.
کاهش کیفیت هوای خانه
رطوبت علاوه بر افزایش رطوبت نسبی در داخل خانه می‌تواند به کاهش کیفیت هوای داخلی و ایجاد محیط نامناسب برای افزایش تعداد میکروب‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌ها منجر شود. این وضعیت ممکن است منجر به افزایش ریسک بروز مشکلات تنفسی مانند آلرژی‌ها و آسم، ایجاد بوهای ناخوشایند و… در خانه شود. برای بهبود کیفیت هوای خانه می توانید انواع روش های تصفیه هوای خانه را در این مقاله فراکالا بخوانید.
بهترین مواد رطوبت گیر طبیعی
اگر رطوبت اضافی را در هر قسمت از خانه خود تجربه می‌کنید، می‌توانید با برخی مواد رطوبت گیر طبیعی رطوبت‌زدایی کنید. اگرچه این مواد به‌اندازه یک دستگاه رطوبت‌گیر مؤثر نیستند، اما گزینه‌های کم‌هزینه و عالی برای استفاده به‌عنوان یک راه‌حل موقت هستند. از بهترین مواد رطوبت گیر طبیعی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
نمک درشت
نمک درشت (Rock Salt) یا سنگ نمک طبیعی که گاهی اوقات به آن کلرید سدیم نیز گفته می‌شود، محبوب‌ترین رطوبت گیر طبیعی است که بهترین عملکرد را در رطوبت‌زدایی دارد و به طور طبیعی رطوبت هوا را جذب می‌کند.
نحوه ساخت رطوبت گیر خانگی با سنگ نمک:
- چند سوراخ کوچک در طرفین و پایین یک سطل ایجاد کنید
- سطل سوراخ‌دار را داخل سطل دیگر قرار دهید
- سطل را تا انتها با سنگ نمک پر کنید ودر قسمتی از خانه قرار دهید که می‌خواهید رطوبت‌زدایی کنید
- سطل شروع به جمع‌آوری آب می‌کند و آن آب از سوراخ‌های سطل داخلی می‌چکد
- آب در داخل سطل بیرونی جمع شده و رطوبت اضافی خانه گرفته می‌شود
- شما باید سطل خود را خالی کنید. همچنین ممکن است لازم باشد سنگ نمک خود را دوباره پر کنید، اگر متوجه شدید که نمک در حال اتمام است
رطوبت زدایی با زغال چوب
زغال‌چوب (Charcoal) نیز رطوبت هوا را جذب می‌کند و یک رطوبت گیر طبیعی عالی برای رطوبت‌زدایی است. این رطوبت‌گیرها یک انتخاب عالی برای یک منطقه کوچک‌تر مثل حمام، زیرزمین، اتاق زیر شیروانی یا کمد هستند.
نحوه ساخت دستگاه رطوبت گیر زغال چوب:
- یک قوطی بزرگ و تمیز مانند یک قوطی درب‌دار بزرگ قهوه تهیه کنید
- از یک پیچ‌گوشتی برای سوراخ‌کردن کناره و درب قوطی استفاده کنید
- زغال را داخل قوطی بگذارید و درب آن را ببندید
- رطوبت گیر زغالی خود را در محلی که می‌خواهید رطوبت را از آن پاک کنید، قرار دهید
- شما بایستی زغال‌چوب خود را هر چند ماه با زغال جدید جایگزین و دوباره فرایند رطوبت‌زدایی را شروع کنید
بیشتر بخوانید: دستگاه رطوبت گیر چیست؟
خاک رس
استفاده از خاک رس به‌عنوان رطوبت گیر طبیعی از جمله روش‌های ساده و کارآمد برای کنترل و مدیریت رطوبت در خانه محسوب می‌شود. خاک رس از طریق جذب رطوبت هوا می‌تواند فضای داخلی را خشک نگه دارد و از ایجاد محیط مرطوب و نامناسب جلوگیری کند. برای استفاده از این روش، می‌توانید خاک رس را در ظروفی ریخته و در نقاطی از خانه که رطوبت زیادی وجود دارد، قرار دهید. خاک رس با جذب رطوبت، فضای داخلی خشکی فراهم می‌آورد.
سیلیکاژل برای رطوبت زدایی خانه
احتمالاً بسته‌های کوچک سیلیکاژل (Silica Gel) را در جعبه کفش، ظروف، دارو یا… دیده‌اید. آن بسته‌های سیلیکاژل را دور نریزید. سیلیکاژل به‌عنوان یک رطوبت گیر طبیعی، عالی عمل می‌کند.
- یک شیشه درب‌دار، پیچ‌گوشتی و سیلیکاژل تهیه کنید
- از پیچ‌گوشتی برای ایجاد سوراخ در درب شیشه استفاده کنید
- شیشه را با ژل سیلیکا پرکرده و درب آن را ببندید
- برای بهترین نتیجه هر چند هفته یکبار سیلیکاژل را تعویض کنیدکنید
گرفتن رطوبت فضا با برنج
استفاده از برنج به‌عنوان یک روش طبیعی برای جذب رطوبت و ازبین‌بردن بوی نامطبوع فضا به‌ویژه کابینت‌ها بسیار مفید است.
- ابتدا مقداری جوش‌شیرین، برنج و نمک را به نسبت مساوی در یک کاسه مخلوط کنید
- سپس مخلوط را در یک ظرف بدون درب قرار دهید و آن را با یک پوشش پلاستیکی بپوشانید
- سپس با نخ، دور آن را بسته و چندین سوراخ روی پوشش پلاستیکی ایجاد کنید
- سپس این مخلوط را در محلی که نیاز به کاهش رطوبت دارید، قرار دهید
- هر چند وقت یکبار در صورت لزوم باید مخلوط را جایگزین کنید
رطوبت گیر خانگی با جوش شیرین
جوش‌شیرین (Baking Soda) کاربردهای فراوانی دارد که رطوبت‌زدایی یکی از آنهاست. جوش‌شیرین نه‌تنها می‌تواند به حذف بوهای ناخواسته از خانه شما کمک کند، بلکه ظرفیت جذب آب بالایی نیز دارد و رطوبت هوای مرطوب را از بین می‌برد. اگرچه جوش‌شیرین یک گزینه عالی برای رطوبت‌گیری است، اما بیشتر برای فضاهای کوچک‌تر مانند کابینت ایدئال است.
نحوه ساخت:
- داخل یک کاسه کوچک را پر از جوش‌شیرین کنید
- کاسه را در محلی که می‌خواهید رطوبت آن را بگیرید، قرار دهید
- جوش‌شیرین چون رطوبت را جذب می‌کند سفت می‌شود و در آن زمان باید آن را با جوش‌شیرین تازه جایگزین کنید
استفاده از گچ برای رطوبت زدایی
گچ از خصوصیات جذبی بالایی برخوردار بوده و می‌تواند رطوبت موجود در هوا را جذب کند. استفاده از گچ به‌عنوان یک راهکار ساده و مؤثر در کاهش رطوبت در خانه مورداستفاده قرار می‌گیرد.
- چندتکه گچ تخته‌سیاه را در یک کیسه کوچک ساخته شده از تور یا گاز استریل قرار داده و کیسه را محکم ببندید
- از یک‌رشته نخ برای آویزان کردن آن داخل کمد یا ماشین یا هر جای دیگری از خانه‌تان استفاده کنید
- چند وقت یکبار بررسی کنید که آیا گچ‌ها نیاز به تعویض دارند یا خیر
کلرید کلسیم
کلرید کلسیم (Calcium Chloride) نوع دیگری از نمک و یک رطوبت گیر عالی است که می‌تواند رطوبت را از یک اتاق نسبتاً بزرگ جذب کند. این ماده یک انتخاب عالی برای زیرزمین یا حمام است.
نحوه ساخت رطوبت‌گیر کلرید کلسیم:
- کلرید کلسیم را داخل یک جوراب کهنه بریزید
- جوراب را با یک‌تکه نخ ببندید و در محلی که می‌خواهید رطوبت‌زدایی کنید، آویزان کنید
- یک کاسه بزرگ را زیر جوراب قرار دهید تا آبی که از جوراب می‌چکد، داخل آن ریخته شود
- با ادامه رطوبت‌زدایی، سطح کلرید کلسیم در جوراب کاهش می‌یابد، بنابراین برای ادامه رطوبت‌زدایی، در صورت نیاز آن را تعویض کنید
گیاهان رطوبت گیر خانه
اگر برای خرید گیاهان بیشتر به بهانه نیاز دارید، از بین بردن رطوبت اضافی بهانه خوبی است! از گل و گلدان‌های خاکی در خانه به‌عنوان یک رطوبت گیر طبیعی مؤثر استفاده کنید.
گیاهان خانگی مانند کاکتوس، آلوئه‌ورا، پیچک، نخل بامبو، یاس بنفش، نخل آسیایی، سرخس، گیاه عنکبوت و… به صورت طبیعی به رطوبت‌گیری محیط می‌پردازند و با جذب رطوبت هوا، بهبود کیفیت هوای داخلی را فراهم و به کنترل رطوبت در خانه کمک می‌کنند.
اگر در خصوص ایجاد رطوبت برای گیاهان سوال دارید پیشنهاد میکنیم مقاله “بهترین روش های تامین رطوبت گیاهان” را بخوانید.
سایر روش های رفع رطوبت خانه و اتاق
برای مبارزه با رطوبت در خانه، علاوه بر استفاده از دستگاه‌های رطوبت گیر، می‌توان از ترفندها و اقدامات دیگری نیز استفاده کرد. به‌عنوان‌مثال، نباید لباس‌ها و حوله‌های خیس را در داخل خانه، نگهداری کرد و به‌جای آن اجازه داد که در فضای باز خشک شوند. اگر آب‌وهوا برای آویزان کردن لباس‌هایتان در بیرون مناسب نیست، سعی کنید از گاراژ ماشین برای این کار استفاده کنید.
باز بودن درب و پنجره‌ها در طول روز باعث می‌شود هوای تازه در تمام اتاق جریان داشته باشد و رطوبت اضافی خارج شود. حتی اگر فقط بتوانید یک پنجره کوچک را باز کنید، کمک زیادی به خارج‌شدن رطوبت از محیط خانه خود خواهید کرد.
یک شیر آبی که چکه می‌کند می‌تواند سطح رطوبت خانه شما را افزایش دهد. همان‌طور که آب تبخیر می‌شود، به رطوبت خانه شما کمک می‌کند. رفع نشتی و تعمیر لوله‌ها به کاهش رطوبت در ساختمان کمک می‌کند.
دوش‌گرفتن کوتاه به طور قابل‌توجهی رطوبت را کاهش دهد. یک دوش آب گرم طولانی بخار تولید می‌کند و سطح رطوبت را بالا می‌برد. سعی کنید به طور متوسط بیش از ۱۰-۱۵ دقیقه دوش نگیرید. اگر نمی‌توانید، دوش آب خنک‌تر بگیرید تا رطوبت کمتری ایجاد شود.
جمع‌بندی
مدیریت و کنترل رطوبت در خانه امری بسیار مهم و حیاتی است که تأثیر زیادی بر راحتی و سلامتی ساکنین دارد. با انجام ترفندها و روش های طبیعی جذب رطوبت مطرح شده در این مطلب از فراکالا، می‌توان به بهبود کیفیت هوا، جلوگیری از تشکیل کپک و قارچ و کاهش احتمال بروز مشکلات مرتبط با رطوبت دست‌یافت.
